Cà phê là một trong những đồ uống phổ biến nhất trên thế giới. Nếu được uống đúng cách, cà phê không chỉ là một thức uống ngon, mà còn rất lành mạnh và tốt cho sức khỏe.
Nhiều người xem cà phê là thói quen mỗi sáng. Chất cafein có trong cà phê làm cho ta sảng khoái, hưng phấn, và từ đó có thể nảy sinh nhiều ý tưởng hay. Thông thường vị đắng làm người ta muốn tránh, thì hương vị đắng phức tạp của cà phê lại khiến nhiều người “nghiện”. Nhà nghiên cứu Marilyn Cornelis từ đại học Northwestern, Chicago cho biết, “Ai cũng nghĩ những người nhạy cảm với vị đắng của caffeine sẽ uống ít cà phê hơn. Kết quả nghiên cứu chứng minh điều ngược lại, một tín đồ cà phê đòi hỏi phải có vị giác hoặc khả năng đặc biệt để nhận ra rằng vị đắng của cà phê ẩn chứa những nhân tố tích cực”.
Không chỉ giúp bạn sảng khoái, cà phê còn có nhiều công dụng tích cực. Nghiên cứu cho thấy cà phê có chứa nhiều chất chống oxy hóa, thậm chí còn cao hơn cả chè xanh, chè đen và rượu vang đỏ. Các nhóm chất này mang nhiều tác dụng khác nhau:
Cafestol rất giàu trong hạt cà phê, kể cả cà phê đã khử cafein, có tác dụng điều tiết acid mật trong ruột. Nó cũng là một chất kháng viêm mạnh trong não nên có tác dụng cải thiện trí nhớ cho con người.
Trigonelline là chất kháng khuẩn, giúp ngăn ngừa sâu răng. Trigonelline, alkaloid tạo nên vị đắng của cà phê, nhưng lại làm tăng thêm hương vị, khiến cà phê trở thành đồ uống độc đáo.
Axit Chlorogenic có nhiều trong cà phê thô lẫn cà phê rang là một tác nhân kháng khuẩn và kháng viêm cực kỳ tốt. Chất này còn giúp hạn chế sự tích tụ chất béo trong cơ thể và tăng tỷ lệ trao đổi chất.
Melanoidin là chất tạo mùi thơm độc đáo khi rang cà phê, có đặc tính kháng khuẩn và chống viêm.
Quinine có đặc tính chống oxy hóa cao, từng được sử dụng trong điều trị sốt rét. Hàm lượng chất này tăng đáng kể khi rang cà phê lên. Tuy một số người có phản ứng dị ứng Quinine nhưng tổng thể, chất này có tác dụng tốt với sức khoẻ, được FDA chấp nhận và coi là an toàn khi sử dụng.
Caffeine là một chất chống oxy hóa đích thực, làm giảm đau đầu, giảm cân và ngăn ngừa bệnh tiểu đường.
Cách thức và thời gian rang cà phê ảnh hưởng đến hương vị, đặc biệt là các chất có trong cà phê. Nguồn: coffesesh/pinterest
Có thể thấy, việc chuẩn bị và pha chế đóng vai trò quan trọng để có một cốc cà phê ngon, bảo toàn các chất chống oxy hóa một cách vừa đủ cho sức khỏe. Ví dụ, cà phê rang giàu chất chống oxy hóa hơn cà phê không rang. Ngoài ra, lượng cà phê mỗi người có thể thu nạp cũng khác nhau. Nhiều người trở nên lo lắng, dễ kích động khi sau khi uống trên 6 cốc. Những người nhạy cảm với cafein có thể bị mất ngủ, run rẩy, chóng mặt sau khi uống chỉ một chút cà phê. Vậy thì uống cà phê thế nào mới đúng cách?
Không nên uống cà phê sau 2h chiều
Cafein có trong cà phê là một chất kích thích, tạo sự phấn chấn và tỉnh táo khi bạn mệt mỏi hay bí ý tưởng. Vì vậy, một tách cà phê vào cuối ngày có thể làm bạn mất ngủ, kéo theo nhiều hệ luỵ cho sức khoẻ khác.
Thay vào đó, bạn có thể thay thế bằng 1 tách cà phê decaf (cà phê đã loại bỏ cafein) hoặc một tách trà – thức uống ít cafein hơn nhiều so với cà phê.
Sử dụng cà phê hữu cơ
Uống một ly cà phê ngon, người ta thường cảm nhận mùi thơm, hương vị, nguồn gốc của những hạt cà phê. Những yếu tố này tạo nên phần lớn khác biệt giữa cà phê thông thường và cà phê hữu cơ.
Phải tối đa hoá sản lượng hàng năm, các phương pháp canh tác cà phê thông thường ngày càng lạm dụng chất hoá học nhân tạo, tác động xấu tới con người và cả môi trường. Cà phê hữu cơ là loại cà phê được sản xuất mà không có sự hỗ trợ của các chất hóa học nhân tạo, chẳng hạn như chất phụ gia, thuốc trừ sâu hay thuốc diệt cỏ. Cà phê sống trong môi trường đất, nước, không khí sạch hơn, chỉ được trồng bằng phân hữu cơ lành tính như bã cà phê,.. Các trang trại hữu cơ cũng chống lại biến đổi khí hậu bằng cách thải ra ít carbon hơn các trang trại hóa chất, đồng thời cô lập một lượng carbon đáng kể.
Đổi lại, cà phê hữu cơ không chỉ giàu chất chống oxy hoá có lợi cho sức khỏe, bạn còn có thể cảm nhận sự khác biệt trong hương vị. Sử dụng cà phê hữu cơ là lựa chọn lành mạnh, bền vững cả cho sức khỏe của bạn lẫn hệ sinh thái chúng ta đang sống.
Không nên uống quá 2 cốc mỗi ngày
Nếu dung nạp quá nhiều caffeine một ngày, bạn có thể nhận thấy một vài tác dụng phụ như lo lắng, mất ngủ, tim đập nhanh cho tới các vấn đề về tiêu hóa khác. Giống như tửu lượng, khả năng uống cà phê của mọi người nhiều ít khác nhau. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho rằng lượng caffeine có thể dung nạp với người lớn là 200mg mỗi ngày, tương đương với khoảng 2 cốc cà phê (một tách cà phê thông thường có thể chứa khoảng 95 mg caffeine).
Chút quế hay cacao cho cà phê thêm hương vị
Quế không chỉ là một thảo dược thơm ngon, hương vị cay nồng nhẹ nhàng cực kỳ hợp với cà phê, mà còn hỗ trợ giảm lượng đường trong máu, cholesterol và chất béo trung tính ở người mắc tiểu đường. Một tách cà phê thêm quế vừa tốt, lại rất hợp để làm ấm người, thêm phấn chấn trong tiết trời gió se.
Cacao cũng là sự kết hợp hài hoà với cà phê, bởi hương vị và lợi ích tuyệt vời của nó. Trong ca cao chứa nhiều chất chống oxy hóa tốt cho sức khỏe, bao gồm cả giảm tỷ lệ suy tim, đột quỵ. Cafe mocha là phiên bản cà phê và sữa, có thêm chocolate thường được yêu thích. Tuy nhiều, cafe mocha thường được làm ngọt bằng đường. Bạn có thể tự biến tấu tại nhà bằng ly cà phê tự pha với bột ca cao nguyên chất. Một cốc affogato đầy sáng tạo từ kem vani hoặc kem dừa, một miếng chocolate 100% cacao và cà phê nóng sánh, thơm cũng là một lựa chọn mới mẻ.
Không nên uống cà phê với đường.
Đường bổ sung (added sugar) là một trong những thành phần ảnh hưởng xấu tới sức khoẻ nhất trong chế độ ăn uống hiện đại. Lượng fructose cao có trong đường là nguyên nhân dẫn tới các bệnh như béo phì, tiểu đường. Lượng đường dễ bị tiêu thụ vượt mức cho phép mỗi ngày, vì chúng có mặt trong nhiều loại thực phẩm mà bạn có thể không để ý tới như ly cà phê sữa, nước ngọt, chocolate, nước quả đóng hộp hay bánh kem. Việc ý thức về dinh dưỡng từ sớm sẽ khiến cơ thể phải cảm ơn bạn sau này.
Nếu không thể thiếu vị ngọt, bạn có thể thay thế bằng chất tạo ngọt tự nhiên, ví dụ như đường từ cây cỏ ngọt stevia.
Pha cà phê bằng giấy lọc
Brew coffee thường giữ lại cafestol – hợp chất có thể làm tăng mức cholesterol trong máu. Chỉ cần pha cà phê bằng bộ lọc giấy, bạn có thể giảm lượng cafestol một cách hiệu quả mà vẫn cho các chất chống oxy hoá có lợi đi qua. Lưu ý rằng cafestol không phải một chất hoàn toàn xấu; nhiều nghiên cứu trên chuột cho thấy chức năng chống tiểu đường và giảm nguy cơ ung thư của hợp chất này.
